Gparted – partycjonowanie i zarządzanie dyskiem w parted magic

Gparted (Gnome Partition Editor) program do zarządzania partycjami na dysku twardym oraz samymi dyskami. Narzędzie znajdziemy w dystrybucji jaką jest Parted Magic, dostępnym w HB (Hirens Boot CD), bądź jako samodzielny program.

Uruchomienie programu GParted

Uruchamiamy Hirensa a tam znajdujący się program Parted Magic

uruchomienie-parted-magic

Potwierdzamy ustawienia klikając Start:

parted-magic

Po załadowaniu plików uruchamia się program PartedMagic:

narzedzie-parted-magic

Na pulpicie znajduje się ikona programu „Partition Editor” klikamy na nią, aby uruchomić narzędzie do zarządzania dyskami twardymi i partycjami GParted

Instrukcja i opis programu GParted

GParted obsługuje dużą liczbę systemów plików (FAT, FAT32, NTFS, EXT2/3, ReiserFS/4, HFS, JFS, UFS itp.), pozwala przeprowadzać na nich szereg operacji takich jak tworzenie, odczytywanie, kopiowanie, usuwanie, przesuwanie, zmiana rozmiaru, co najważniejsze bez naruszania danych (nie zawsze!).

system plików wspierany przez gparted

 Główne okno programu:
główne okno programu gparted
W celu przełączenia się pomiędzy kilkoma zamontowanymi dyskami, korzystamy z rozwijanego menu w prawym górnym rogu programu. W moim przypadku jest to tylko jeden dysk twardy o pojemności 25GiB.
Przełączanie pomiędzy dyskami w programie gparted

Oznaczenia dysków i partycji w Linuksie :

Przy okazji możemy pokazać w jaki sposób Linux „widzi” dyski twarde. Wszystkie urządzenia w tym dyski twarde znajdują się w katalogu:
/dev/
Opis oznaczeń poszczególnych urządzeń:
/dev/hda – pierwszy dysk IDE na pierwszej taśmie (primary master)
/dev/hdb – drugi dysk IDE na pierwszej taśmie (primary slave)
/dev/hdc – pierwszy dysk IDE na drugiej taśmie (secondary master)
/dev/hdd – drugi dysk IDE na drugiej taśmie (secondary slave)
/dev/sda – pierwszy dysk SCSI, SATA, USB
/dev/sdb – kolejny dysk SCSI, SATA, USB
Każda partycja ma również swoje oznaczenie (dla przykładu dysk z naszego ćwiczenia sda):
/dev/sda1, /dev/sda2, /dev/sda3, /dev/sda4, /dev/sda5 – partycje podstawowe lub rozszerzone (zawierające dyski logiczne)
W programie Gparted możemy się poruszać na kilka sposobów np. „Klikając” na wybranej
przestrzeni prawym klawiszem myszy i wybierając odpowiednie opcje:
gparted instrukcja działania
New – Tworzenie nowej partycji dostępne tylko na wolnej przestrzeni dyskowej
Delete – Usunięcie istniejącej partycji – powoduje utratę danych na niej zapisanych !
Resize/Move – Edycja istniejącej partycji dostępne tylko na partycji stworzonej, nie powoduje utraty danych
Copy – Kopiowanie istniejącej partycji
Paste –  Wklejanie istniejącej partycji
Format to – Zmiana formaty partycji powoduje utratę danych na niej zapisanych! 
Mount on – Zamontowanie / Odmontowanie partycji
Manage Flags – Zarządzanie flagami
Check – sprawdzenie partycji
Label – dodanie etykiety do partycji
New UUID – Universally unique identifier – nowy uniwersalny unikalny identyfikator partycji
Information – wyświetlenie informacji o partycji
Jeżeli któraś z partycji jest zamontowana, pojawi się ikona kłódki – musimy ją odmontować, aby możliwe były na niej operacje. W celu odmontowania partycji klikamy na niej PPM i wybieramy: UNMOUNT
odmontowanie partycji

Okno informacji o partycji:

Informacje o partycji

Na powyższym zdjęciu znajdują się informację o partycji 100 MiB która jest tworzona automatycznie przy instalacji, partycja ta jest niewidoczna spod Eksploratora Windows, zawiera pliki potrzebne do uruchomienia komputera.

Zmiana rozmiaru partycji:

Jeżeli chcemy zmienić rozmiar partycji klikamy na niej PPM -> Resize/Move

Zmiana wielkości partycji

Następnie albo za pomocą suwaka ustalamy jej nową wielkość, bądź w polu New size wpisujemy pojemność jaką ma mieć partycja ( pojemność partycji podawana jest w MiB )  potwierdzając klawiszem Enter. Całość potwierdzamy przyciskiem Resize/Move.

Pomniejszenie partycji

Na powyższym zdjęciu widzimy, że program powrócił do głównego okna z widokiem dysku i dokonał pomniejszenia partycji o czym poinformował nas komunikatem:

Shrink /dev/sda3 from 6,97 GiB to 3,91 GiB

Powstała nowa pusta nie przydzielona powierzchnia o pojemności 3,07 GiB oznaczona kolorem szarym. Nowa przestrzeń zmieniła nazwę na unallocated. W celu potwierdzenia wykonania operacji wybieramy przycisk Apply. Jeżeli coś poszło nie tak i chcemy powrócić do wcześniejszego stany wybieramy Undo.

Jesteśmy pewni pomniejszenia partycji dla tego klikamy Apply.

Potwierdzenie operacji zmniejszenia partycji

Program wyświetli jeszcze komunikat o ewentualnej utracie danych z prośbą stworzenia kopii. Klikamy Apply aby kontynuować.

Wykonanie zmniejszenia partycji gparted

Narzędzie gparted po zmniejszeniu partycji poinformuje nas komunikatem o pomyślnym wykonaniu zadania. Klikamy Close.

Tworzenie nowej partycji

Aby utworzyć nową partycję programem gparted, klikamy PPM na obszarze nieprzydzielonym (unallocated) i wybieramy New. Bądź korzystając z głównego paska po wcześniejszym zaznaczeniu nieprzydzielonego obszaru klikamy New.

tworzenie nowej partycji programem gparted

Program poprosi nas o uzupełnienie podstawowych informacji na temat partycji w nowo otwartym oknie Create new Partition:

paramtery-nowej-partycj

  • Free space preceding/following – wielkość nie przydzielonego miejsca.
  • New size (MiB) – podajemy rozmiar(pojemność) nowej partycji.
  • Create as – określamy typ partycji. Mamy do wyboru partycję podstawową (Primary), rozszerzoną (Extended) oraz dysk logiczny (Logical Partition), ale dopiero po utworzeniu partycji rozszerzonej.
  • File system – system plików w jakim zostanie sformatowana partycja.
  • Align to – wyrównaj do pojemności, liczby cylindrów, nie wyrównuj.
  • Label – etykieta partycji, która pozwoli w łatwy sposób ją zidentyfikować.

Po wypełnieniu podstawowych pól klikamy przycisk Add.

Narzędzie powróci do głównego okna programu. Partycja jeszcze nie została utworzona, ale widzimy jak będzie wyglądał dysk po wprowadzeniu zmian. W celu potwierdzenia wykonania operacji wybieramy przycisk Apply. Jeżeli coś poszło nie tak i chcemy powrócić do wcześniejszego stany wybieramy Undo.

Ponownie pojawi się okienko z komunikatem o ewentualnej utracie danych. Klikamy Apply aby kontynuować.

Potwierdzenie stworzenia partycji programem gparted

Proces tworzenia partycji

Po stworzeniu partycji program wyświetli komunikat o pomyślnym wykonaniu operacji. Klikamy Close.

Tworzenie tablicy partycji

Jeżeli w szybki sposób chcesz usunąć wszystkie partycje, bez usuwania ich pojedynczo wybierzesz tworzenie tablicy partycji. Jeśli posiadasz nowy dysk bez tablicy partycji również wybierzesz tą opcję. W górnym menu wybieramy Device -> create partition table

tworzenie tablicy partycji

Gparted poinformuje nas o wymazaniu wszystkich danych znajdujących się na dysku. Wybierając Advanced mamy możliwość wyboru typu tablicy -> domyślnie tworzona jest tablica MS-DOS.

wybor-tablicy-partycji

Aby zaakceptować klikamy Apply.

Wynik po usunięciu wszystkich partycji.

usuniecie wszystkich partycji

Kopiowanie partycji

Narzędzie GParted daje nam możliwość kopiowania partycji pomiędzy różnymi dyskami, jak również na tym samym dysku. Pozwala na klonowanie partycji na nieprzydzielone miejsce lub na inną partycję.

W pierwszej kolejności wybieramy partycję do skopiowania klikamy na niej PPM i wybieramy Copy, bądź na pasku zadań wybieramy Copy:

kopiowanie partycji

Następnie wybieramy dysk bądź partycję na którą chcemy przenieść zawartość pierwszej partycji, program przeniesie nam dane jak również zamieni system plików gdyby się różniły od siebie. Partycję wklejamy wciskając button Paste:

wklejanie-zawartosci-partycji

W naszym przypadku chcemy przenieść zawartość pierwszej partycji na nieprzydzielony obszar, dla tego musimy potwierdzić dodatkowe opcje takie jak rozmiar partycji.

potwierdznie ustawień kopiowanej partycji

Poniżej widzimy rezultat wykonywanego ćwiczenia:

efekt-po-wykonaniu-kopiowania-partycji

 

Ćwiczenia sprawdzające:

Pamiętaj o odpowiednim udokumentowaniu wykonywanych ćwiczeń, jak również komentarzach informujących o tym co wykonałeś.  Pamiętaj o podsumowaniu.

1. Stwórz 4 partycje podstawowe, ale w taki sposób aby zostało jeszcze miejsce  1GB na nową partycję.
2. Na obszarze nie przydzielonym spróbuj stworzyć kolejną partycję podstawową. Co zauważyłeś, czym charakteryzują się partycje podstawowe?
3. Jaki typ partycji oprócz podstawowej można stworzyć czym się charakteryzują?
4. Podziel dysk na 5 partycji
5. Usuń dwie partycje
6. Stwórz dysk gdzie trzy partycje będą o identycznej wielkości.
7. Zapisz dowolne dane na trzech różnych partycjach. Pomniejsz jedną z nich, następnie powiększ jedną z dwóch pozostałych. Czy pliki są dostępne w dalszym ciągu?
8. Sformatuj partycje w trzech różnych systemach plików, wypisz cechy charakterystyczne najpopularniejszych formatów systemów plików.
9. Skopiuj pomniejszoną partycję i wklej ją na jedną większą. Co zauważyłeś?

 

2 komentarze
  1. czlowiek
    • teacher

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *